Postępowanie spadkowe – rodzaje testamentów.

W kilku poprzednich wpisach poruszyłem zagadnienia dotyczące szeroko pojętych kwestii spadkowych.

W szczególności omówiłem takie kwestie jak formy przeprowadzenia postępowania spadkowego (sądowa i notarialna), zagadnienia dotyczące konstrukcji wniosku do sądu o stwierdzenia nabycia spadku, przygotowanie niezbędnych dokumentów i załączników.

Poruszyłem sprawy dotyczące ustalenia kręgu spadkobierców oraz form dziedziczenia – ustawowej, testamentowej oraz mieszanej.

W niniejszym wpisie chciałbym natomiast kontynuować, omawianie zagadnienia dotyczącego rodzajów i form testamentu.

Jeżeli uważnie przeczytałeś moje dwa ostatnie wpisy, wiesz, że w polskim systemie prawnym mamy do czynienia z dwoma zasadniczymi grupami testamentów:

1. testamenty zwykłe – art. 949 – 951 Kodeksu Cywilnego (Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93)

https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU19640160093)

2. testamenty szczególne – 952 – 954 Kodeksu Cywilnego (Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93).

W poprzednim artykule omówiłem kwestie dotyczące testamentów zwykłych.

Teraz natomiast, chciałbym przejść do zagadnienia dotyczącego tak zwanych testamentów szczególnych.

  • Rodzaje testamentów w polskim prawie – testamenty szczególne.

Testamenty szczególne – jak sama nazwa wskazuje, są to testamenty stosowane w nagłych przypadkach, często związanych z zagrożeniem życia spadkodawcy.

Aby zatem testament taki był skuteczny, ziścić muszą się przesłanki ustawowe opisane w Kodeksie Cywilnym.

Testamenty szczególne dopuszczalne są bowiem tylko w sytuacjach wyjątkowych (np. zagrożenie życia, wojna, katastrofa).

Co bardzo istotne, są ważne tylko przez 6 miesięcy od ustania nadzwyczajnych okoliczności.

Wyróżniamy następujące rodzaje testamentów szczególnych:

1. Testament ustny – art. 952 Kodeksu Cywilnego (Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93)

https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU19640160093)

  • Spadkodawca oświadcza swoją wolę w obecności co najmniej trzech świadków.

  • Przesłanką jest obawa rychłej śmierci lub inne nadzwyczajne okoliczności.

  • Treść testamentu powinna zostać spisana lub potwierdzona przez świadków.

2. Testament podróżny (na statku powietrznym lub morskim) – art. 953 Kodeksu Cywilnego (Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93)

https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU19640160093)

  • Sporządzany przez kapitana statku lub samolotu w obecności dwóch świadków.

3. Testament wojskowy – art. 954 Kodeksu Cywilnego (Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93)

https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU19640160093)

  • Sporządzany zgodnie z przepisami rozporządzenia Ministra Obrony Narodowej.

  • Dotyczy żołnierzy w czynnej służbie wojskowej w warunkach zagrożenia.

    1. Powyższe wyliczenie i analiza ma charakter sygnalizacyjny – zarówno bowiem testament ustny jak i podróżny wymagają spełnienia pewnych dodatkowych przesłanek wskazanych w art. 952 i 953 Kodeksu Cywilnego, które szczegułowo omówione zostaa w kolejnych wpisach.

W mojej ocenie testamenty szczególne powinny być traktowane tylko i wyłącznie jako swoista ostateczność, używane tylko w nagłych sytuacjach.

Czy to wszystko jeżeli chodzi o kwestię testamentów?

Rzecz jasna nie – do zagadnienia powrócę w następnych wpisach.

Autorem niniejszego wpisu jest adwokat Mateusz Stanisławek, prowadzący kancelarię adwokacką w Bielsku – Białej.

Artykuł w żadnym wypadku nie stanowi porady prawnej w indywidualnej sprawie, lecz ma tylko i wyłącznie charakter czysto informacyjny.

W celu uzyskania pomocy lub porady prawnej w Państwa konkretnej i indywidualnej sprawie, zachęcam do kontaktu z moją kancelarią, która między innymi specjalizuje się w prowadzeniu szeroko pojętych spraw spadkowych.