Postępowanie spadkowe – jak je przeprowadzić i od czego zacząć.
Myślę, że większość z Was, o ile nie każdy, słyszał o tak zwanych kwestiach spadkobrania.
Zagadnienie to pojawia się wielokrotnie po śmierci członka rodziny, które pozostawił po sobie rożnego rodzaju majątek – czy to ruchomości czy tez nieruchomości.
Chcąc uregulować kwestie szeroko pojętego spadkobrania, a tym samym spraw właścicielskich konieczne jest przeprowadzenie tak zwanego postępowania spadkowego po zmarłym spadkodawcy.
W kilku najbliższych artykułach postaram się omówić sprawy związane z szeroko pojętym spadkobraniem.
Z mojego doświadczenia wynika, iż niektóre rodziny sprawy spadkowe porządkują i przeprowadzają na bieżąco.
Są jednak i takie przypadki i sytuacje, gdzie sprawy spadkowe, z różnych względów, nie były prowadzone od dawna – od kilku pokoleń.
Sytuacja ta często wypływa w momencie, w którym okazuje się na przykład, iż w księgach wieczystych danej nieruchomości, jako właściciela widnieją już dawno nie żyjący krewni.
Co zrobić w takiej sytuacji?
Odpowiedź jest jedna – należy uregulować sprawy spadkowe.
Brzmi prosto, niestety czasami kwestia ta będzie wymagała pewnego czasu i zaangażowania.
W pierwszej kolejności chciałbym wskazać, iż zgodnie z obowiązującymi przepisami prawnymi spadek nabywa się z chwilą otwarcia spadku, którym to momentem jest śmierć spadkodawcy – stanowią o tym art 924 oraz 925 Kodeksu cywilnego – Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny, Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93.
https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU19640160093
Co ciekawa zgodnie z powyższym przepisem, spadek nabywa się z mocy samego prawa.
Co to oznacza w praktyce?
-
Charakter deklaratoryjny oznacza, że postanowienie sądu tylko potwierdza istniejący stan prawny – to znaczy, że spadkobierca nabywa spadek z mocy prawa z chwilą śmierci spadkodawcy, a nie dopiero w wyniku postanowienia sądu.
-
Postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku nie tworzy prawa do spadku, lecz potwierdza i formalnie ujawnia, kto jest spadkobiercą.
Podstawa prawna powyższego są regulacje Kodeksu Cywilnego:
Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny, Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93.
https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU19640160093
Zgodnie z art. 922 § 1 Kodeksu cywilnego:
„Prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób.”
Oznacza to, że dziedziczenie następuje z chwilą śmierci spadkodawcy, a nie z chwilą wydania postanowienia sądu.
Praktyczne znaczenie powyższego przepisu:
-
Postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku jest potrzebne do posługiwania się swoim statusem spadkobiercy wobec osób trzecich (np. w banku, urzędzie, sądzie wieczystoksięgowym), ale nie decyduje o samym nabyciu spadku.
-
W analogiczny sposób działa notarialne poświadczenie dziedziczenia – również ma charakter deklaratoryjny.
Niestety jak to w prawie często bywa oraz jak zapewne domyślasz się po dotychczasowej lekturze trzeba dopełnić w powyższym zakresie określonych formalności – wielokrotnie to podkreślam, nic nie zrobi się bowiem samo.
Innymi słowy należy takie postępowanie spadkowe zainicjować, przeprowadzić i zakończyć.
W chwili obecnej w obowiązującym w Polsce stanie prawnym, istnieją dwie możliwości przeprowadzenia postępowania spadkowego.
Jedną z nich jest tak zwane poświadczenie dziedziczenia sporządzane u notariusza.
Drugą natomiast postępowanie sądowe w przedmiocie stwierdzenia nabycia spadku zakończone postanowienie sądowym.
Jak natomiast wygląda to w praktyce i jak się za to zabrać?
Na te pytania postaram się odpowiedzieć w kolejnych spisach.
Autorem niniejszego wpisu jest adwokat Mateusz Stanisławek, prowadzący kancelarią adwokacką w Bielsku – Białej.
Artykuł w żadnym wypadku nie stanowi porady prawnej w indywidualnej sprawie, lecz ma tylko i wyłącznie charakter czysto informacyjny.
W celu uzyskania pomocy lub porady prawnej w Państwa konkretnej i indywidualnej sprawie, zachęcam do kontaktu z moją kancelarią, która między innymi specjalizuje się w prowadzeniu szeroko pojętych spraw spadkowych.